Politika
Politika është veprim njerëzor që synon të krijojë rregulla detyruese brenda dhe ndërmjet grupeve të njerëzve. Çdo shoqëri ka nevojë për rregulla (ligje). Një detyrë e rëndësishme e politikës është miratimi i këtyre ligjeve dhe sigurimi i zbatimit të tyre.
Çdo shoqëri ka interesa të ndryshme. Ajo që disa njerëz duan, të tjerëve nuk u pëlqen dhe anasjelltas. Prandaj, një detyrë tjetër e politikës (demokratike) është krijimi i një ekuilibri midis këtyre interesave. Kjo shumë shpesh nënkupton gjetjen e kompromise.
Në sistemet demokratike, politika ka edhe
detyrën të sigurojë një shpërndarje të drejtë të mallrave. Politika këtu
nënkupton edhe kujdesin për më të dobëtit në një shoqëri.
Kultura politike
Termi kulturë politike përshkruan gjendjen e
politikës në një vend të caktuar. Kjo kulturë politike mund të jetë (pak a
shumë) demokratike ose diktatoriale, mund të jetë autoritare ose totalitare.
Kultura politike nuk përshkruan një gjendje të
caktuar të dëshirueshme, por atë ekzistuese aktuale.
Rrjedhimisht, kultura politike mund të
përmirësohet ose të përkeqësohet - në varësi të ideve të pushtetarëve përkatës,
medias dhe përfundimisht vetë shoqërisë. Synimi i sistemeve demokratike është
të përmirësojnë më tej kulturën politike (p.sh. përmes mediave të pavarura,
përmes respektimit të të drejtave themelore dhe të njeriut, përmes promovimit
të pjesëmarrjes së të gjithë qytetarëve në vendimet politike ose përmes të
drejtave të garantuara për opozitën).
Edukimi politik
Edukimi politik është, nga njëra anë, dhënia e
njohurive për politikën. Nga ana tjetër, edukimi politik është mësimi dhe
praktikimi i aftësive të caktuara. Edukimi politik përfshin të mësuarit për
zgjedhjet, parlamentin ose qeverinë (ose për demokracinë, diktaturën dhe lirinë
e shprehjes). Por përfshin gjithashtu të mësuarit se si mund të zgjidhen
konfliktet në mënyrë jo të dhunshme, si mund të formohet gjykimi i dikujt ose
si mund të ngrihet për të drejtat e njeriut.
Shumica e shkollave në botën demokratike mësojnë edukimin politik si lëndë, shpesh së
bashku me lëndë të tjera si historia ose drejtësia. Për shkak se edukimi
politik ka pika kontakti me shumicën e lëndëve, ekziston edhe i ashtuquajturi
parim i mësimdhënies. Dekreti bazë për edukimin politik në shkolla nga viti
2015, ndër të tjera rendit se cilat përmbajtje janë pjesë e edukimit politik
dhe si mund të fitohen aftësitë.
Comments