đđđđđđđ đđđ đđđđđđđđđđđ đđ đđđđđđđ đ đđđđđ đđ đđ
Shekuj më parë, bimët me gjelbërim të përhershëm ishin një simbol i pjellorisë dhe vitalitetit në kulturat pagane. Bredhi që stoliset për vitin e ri apo për kërshëndella nuk ka të bëjë aspak me besimet monoteiste, ani se nga krishterët përdorët që nga shekulli i XV.
A e dini se çfarë është një kastravec në bredhë ?
Keni dëgjuar ndonjëherë për këtë zakon?
Një kastravec i varur në bredhë është një dekorim i pemës së bredhit i bërë nga qelqi në formën e një kastraveci turshi.
NĂ« SHBA Ă«shtĂ« njĂ« zakon i stolis sĂ« bredhit pĂ«r Krishtlindjeve qĂ« tĂ« varnin nĂ« bredhĂ« njĂ« kastravecĂ« "turshi” tĂ« fshehur midis degĂ«ve. PĂ«r shkak tĂ« ngjyrĂ«s sĂ« tij tĂ« gjelbĂ«r, kastraveci nuk Ă«shtĂ« aq i lehtĂ« pĂ«r t'u dalluar.
Personi i parë që zbulon kastravecin në bredhë do të marrë një dhuratë shtesë.
Fabrikat e xhamit ofrojnë madhësi të ndryshme për të përshtatur nivelin e vështirësisë me moshën e fëmijëve dhe madhësinë e pemës.
Rrënjët e zakonit janë të paqarta. Në SHBA, ky zakon përshkruhet si një traditë e lashtë gjermane. Megjithatë, në shumicën e rajoneve gjermano folëse, kastraveci i në bredhë është i panjohur.
91% e gjermanëve të anketuar thanë në vitin 2016 se nuk ishin të njohur me zakonin. Vetëm 2 % deklaruan se e praktikojnë vetë traditën.
Sidoqoftë, katalogu i Lyra Fahrrad-Werke nga Prenzlau në Brandenburg nga viti 1909 ofron gjithashtu një kastravec bredhësh në gamën e dekorimit të bredhit për Krishtlindje.
ĂshtĂ« e paqartĂ« nĂ«se kastravecat e varur nĂ« bredhĂ« pĂ«r Krishtlindjeve qĂ« janĂ« shfaqur nĂ« mĂ«nyrĂ« sporadike nĂ« vendet gjermano folĂ«se kohĂ«t e fundit mund tĂ« gjurmohen nĂ« njĂ« traditĂ« lokale pothuajse tĂ« harruar ose njĂ« marrje nga SHBA.
Ndër të tjera, në Amerikë u përhap miti se tradita shkon tek një emigrant nga Mbretëria e Bavarisë me emrin John C. Lower (fillimisht Hans Lauer).
Thuhet se ai ka shërbyer në Luftën Civile Amerikane në anën e shteteve veriore dhe më në fund pas kapjes së tij në prill 1864 u transferua në kampin e të burgosurve Camp Sumter pranë Andersonville, i cili më vonë u bë i njohur për trajtimin çnjerëzor të të burgosurve. .
Sipas tregimit, Lower ishte pra në prag të urisë pak para Krishtlindjes dhe dyshohet se mbijetoi vetëm përmes mëshirës së një roje që i bleu atij një turshi të vetme kastraveci.
Pas përfundimit të luftës, Lower thuhet se u kthye në familjen e tij dhe tani e tutje gjithmonë varte një kastravec në pemën e Krishtlindjes në kujtim të shpëtimit të tij.
Origjina e saktë e kësaj legjende është e paqartë, dhe dëshmitë për vërtetësinë e ngjarjeve të përshkruara gjithashtu nuk dihen.
(Fotografia është nga Fshati Pjetërshan, Kosovë 2019)
Comments