Kur të përfundojë lufta në Ukrainë, minat dhe mjete te tjera te rrezikshëm do të mbeten në tokë. Vendi po përballet me një problem të rrezikshëm dhe mbi të gjitha të kahershëm. Disa gra ukrainase tani po merren me këtë rast dhe po trajnohen për asgjësimin e minave në Kosovë.
Fakti që ajo një
ditë do të mësonte se si të gjente mina tokësore dhe t'i çaktivizonte, ishte
ende përtej imagjinatës së Anastasia Minuchukova. Si një mësuese aspiruese e
anglishtes, ukrainasja kishte gjëra krejtësisht të ndryshme në mendjen e saj
dhe në orarin e saj të përditshëm të punës. Por tani ka luftë. Në vend që të
jetë në universitet dhe në klasë, Minuchukova po qëndron në një fushë në Kosovë
dhe po trajnohet për zbulimin e minave.
Minuchukova, e
veshur me veshje mbrojtëse dhe një detektor minash, është duke qëndruar me pesë
gra të tjera ukrainase në një fushë të mbushur me shenja paralajmëruese në
periferi të qytetit të Pejës në Kosovë. Këtu, në një kurs 18-ditor, gratë
mësojnë atë që duhet të dinë për kërkimin dhe çaktivizimin e mbetjeve
shpërthyese.
Trajnimi në
Kosovë
Pas konfliktit të
Kosovës në fund të viteve 1990, mijëra mina të pashpërthyera mbetën në tokë dhe
në rrënoja. Në këtë mjedis, kompania malteze Praedium Consulting Malta, e
specializuar në asgjësimin e mjeteve shpërthyese, ofron kurse trajnimi.
Instruktori Artur Tigani e përshtati orarin aktual të kursit në atë mënyrë që
të pasqyrojë kushtet lokale për kërkimet e mëvonshme të mjeteve shpërthyese në
Ukrainë sa më shumë që të jetë e mundur.
Ai është i lumtur
të transmetojë përvojën e tij, thotë Tigani, një ish inxhinier në ish forcat e
armatosura jugosllave. Edhe nëse lufta e Kosovës përfundoi 23 vjet më parë,
kujtimi për të është ende shumë i pranishëm - dhe për vështirësitë që ai dhe
kolegët e tij hasën kur filluan pastrimin e mjeteve shpërthyese.
Ukraina do te
përballet me një problem të gjatë të minave
Nuk mund të
vlerësohet se sa do të jetë e mbushur Ukraina me mina dhe mjete te rrezikshme
pas luftës. Megjithatë, përvoja nga konfliktet e tjera sugjeron një problem të
madh. Në shumë pjesë të botës, mbetjet shpërthyese të luftës vazhduan të
vrisnin dhe sakatonin mijëra njerëz shumë kohë pasi konflikti kishte
përfunduar, pohoi Kryqi i Kuq Ndërkombëtar në një konferencë të OKB-së në
dhjetor. Shumica e viktimave janë fëmijë.
Gjetja e mjeteve
shpërthyese në rrënoja dhe kërkimi i tyre nga objektet e përditshme që shpesh
duken të ngjashme është një "detyrë e rrezikshme, e lodhshme dhe shpesh
jashtëzakonisht e gjatë", thekson Kryqi i Kuq. Sipas të dhënave nga
organizata norvegjeze Mine Action Review, 56 vende u kontaminuan me municione
të pashpërthyera në fund të vitit të kaluar. Vendet më të prekura ishin
Afganistani, Kamboxhia dhe Iraku, të ndjekur nga Angola, Bosnja, Tajlanda,
Turqia dhe Jemeni.
Analistët
ushtarakë besojnë se trupat ruse përdorën mina kundër njerëzve dhe kundër
automjeteve në luftën e tyre në Ukrainë. Ukraina, nga ana tjetër, po përpiqet të
ndaloj sulmuesit të përparonin me mina antitank.
Ukrainasja i
sjell fëmijët në siguri - dhe kthehet ne lufte
Së bashku me
Anastasija Minuchukova, Julija Katelik është duke u trajnuar për zbulimin e
minave. Duhet të jetë e sigurt për fëmijët e saj kur të kthehen në shtëpi,
thotë 38-vjeçarja. Ajo solli tre fëmijët e saj të sigurt në Poloni në fillim të
luftës, më pas u kthye në Ukrainë për të bërë pjesën e saj në mbrojtjen kundër
pushtuesve. Julija Katelik është nga qyteti lindor i Ukrainës, Kramatorsk, ku
më shumë se 50 njerëz u vranë dhe dhjetëra të tjerë u plagosën në një sulm me
raketa në stacionin e trenit tre javë më parë.
Comments