Në bazë të
materieve proteinike (albuminoze)që gjenden në rruzat e kuqe dhe plazmën e
gjakut, te njerëzit dallohen katër grupe të gjakut: O,A,B dhe AB dhe secili
njeri i takon vetëm njërit nga këto grupe. Në gjakun e njeriut gjendet edhe
faktori Rh(Rhesus factor) që afro 85% të njerëzve e kanë gjakun me Rh. Njerëzit
që e kanë Rh në gjak quhen pozitiv, ndërsa atyre që u mungon Rh në gjak quhen
negativ. Nëse vie deri te martesa e mashkullit Rh pozitiv(+)me femrën Rh
negativ(-), gjatë shtatzënisë fëmija e trashëgon gjakun e babait Rh+ ai fëmijë
do të jetë i huaj për nënën dhe do të luftohet nga sistemi imun i nënës, pra
gjasat janë për të vdekur fëmija, por jo në lindjen e parë sepse nuk krijohen
antitrupa në sasi të mjaftueshme. Lindja e parë është normale, të tjerat me
probleme.
Eritrocitet në
membranë kanë disa materie që quhen aglutinogjene, kurse në plazmë aglutininet.
Gjaku i njeriut ka dy lloje aglutinogjenesh dhe dy lloje aglutininesh,dhe në
bazë të prezencës së aglutinogjeneve në membranën e eritrociteve gjaku i
njeriut ndahet në katër grupe siç i theksuam më lartë.
- Grupi A- në eritrocite është i pranishëm aglutinogjeni A, ndërsa në plazmë aglutininet Beta.
- Grupi B-në eritrocite aglutinogjenet B ndërsa në plazmë aglutininet Alfa.
- Grupi AB-në eritrocite aglutinogjenet AB ndërsa në plazmë mungojnë aglutininet.
- Grupi 0-në eritrocite mungojnë aglutinogjenet ndërsa në plazmë të pranishme aglutininet Alfa dhe Beta.
Grupi 0
Pasi që nuk ka
aglutinogjene mund tu jepë gjak të gjitha grupeve tjera, ndërsa mer vetëm prej
grupit të vet dhe quhet dhënës universal.
Në raste të gabimeve eventuale gjatë transfuzionit të gjakut, përzierja e gjakut, vije deri te ngjizja ose trashja e gjakut dhe vdekja është e pa shmangshme.
Xhavit Hashani
Comments